This is a translation from English to Turkish of an article titled Nillion – Unlocking the Mass Adoption of Personalized AI (and more) by Alex Page, CEO and co-founder of Nillion.
Asistanınız gibi davranabilecek dijital bir kopyanızı hayal edin. Size özel olarak eğitilmiş yapay zeka, tüm iletişiminizi analiz edebilir ve aradığınız yanıtları verebilir, kişiselleştirilmiş bu teknolojiyle benzersiz bir deneyim yaşarsınız.
Yapay zeka pazarı katlanarak büyüyor. Şaşırtıcı değil elbette. Bu pazarın 2026’ya kadar 300 milyar dolarlık hacime ulaşacağı ve sonraki yıllarda bu hacmin trilyonları bulacağı tahmin ediliyor.
Fakat burada büyük bir sorun var:
Kişiselleştirilmiş yapay zekanın gerçekten hayata geçebilmesi için, TÜM verilerinizi kullanması gerekir. Gönderdiğiniz her mesaj, sizi siz yapan her detay.
OpenAI’ın sahip olduğu bir yapay zeka asistanına, 10 yıl boyunca yazdığınız tüm mesajları vermeyi ister miydiniz?
Çoğumuz istemeyiz. Tüketicilerin %59’u veri gizliliği endişeleri nedeniyle kişiselleştirilmiş yapay zekayı kullanırken rahat hissetmiyor.
Özel veri işleme teknolojisi olmadan, kişiselleştirilmiş yapay zeka “bir sonraki internet” gibi benimsenme seviyelerine ulaşamayacak.
İşte bu yüzden Uber, Coinbase, Consensys, Google, IBM ve Hedera’dan uzmanlar 3 yıl harcayarak Nillion’u inşa ettiler:
Nillion – İnternetin tüm özel veriler için temel katmanı.
Ethereum akıllı kontratlarla bilgi işlem sistemini merkeziyetsizleştirerek dünyayı değiştirdi. Bugün Nillion, en değerli verileriniz için güveni merkeziyetsizleştirerek bir sonraki inovasyon dalgasını ateşleyecek.
Yalnızca ve sadece sizin kendi verilerinize sahip olmanızı sağlayarak, kişiselleştirilmiş yapay zekanın ve sayısız diğer yükselen endüstrinin kitlesel kullanımının kapılarını açacak.
Nillion bunu “kör hesaplama” (blind computation) yoluyla yapıyor. Bunun neden yapay zeka için çok değerli olduğunu birazdan açıklayacağım ancak önce mevcut Büyük Veri oyununu anlamamız gerekiyor.
Bildiğiniz gibi; Google, Facebook ve OpenAI gibi şirketler verilerinizi merkezi olarak kontrol ediyor ve bunlara sahip oluyor.
Fakat tüm veriler aynı nitelikte değildir.
Teknoloji şirketlerinin her zaman takip ve analiz ettiği, bunları paraya dönüştürdüğü 3 veri seviyesi var:
Seviye 1 veri yüzeysel bilgileri içerir: Instagram gönderileriniz, YouTube videolarınız, blokzincir işlemleriniz, blog yazıları… Çoğu insan bu verilerin açık olmasında sorun görmüyor.
Biraz derine inelim – Seviye 2 veri yani dijital parmak iziniz: Tarama geçmişini izleyen çerezler, arama geçmişi ve sosyal medya tercihleriniz. Tarih, Seviye 1 ve 2 verileri paylaşmaktan pek de çekinmediğimizi kanıtladı. Bunu her gün yapıyoruz.
Peki, özel veri işleme neden gerekli?
Çünkü kişiselleştirilmiş yapay zeka çok daha samimi bir şey istiyor: Seviye 3 veri
İşte bunlar sizin Yüksek Değerli Veriniz ve paha biçilemezler:
- Partnerinize yazdığınız cinsel içerikli mesajlar.
- Gönderdiğiniz ve aldığınız tüm e-postalar.
- Gerçek hayatta ve dijital ortamda sözlü olarak kaydedilen tüm konuşmalarınız.
- Bir terapiste söyleyeceğiniz şeyler; unuttuğunuz veya unutmak istediğiniz şeyler.
- Söylediğiniz yalanlar. Bütünüyle doğru olmayan gerçekler.
- Tüm tıbbi geçmişiniz.
- Her işlem verisi; satın aldığınız her ürün.
- İnsanlar, yerler ve kendiniz hakkında tüm görüşleriniz.
- Annenizle olan ilişkiniz.
Temel olarak, son derece gizli bilgiler.
Telefonunuzun kilidini açıp birine uzatırken rahatsız hissediyor musunuz? Şimdi o hissi her şeyinizle hayal edin – telefonunuz, bilgisayarınız ve düşünceleriniz.
Kişiselleştirilmiş yapay zeka ile sadece bir kişiye değil de, her şeyi okuyan, hiçbir şeyi unutmayan ve bütün bunları küresel bir ağda paylaşmaktan çok memnun olan bir süper bilgisayara sırlarınızı veriyorsunuz!
Kimse “3. seviye veriyi” kamuya açık bir şekilde paylaşma konusunda rahat değil. Oysa gerçek anlamda kişiselleştirilmiş yapay zeka onsuz çalışamıyor.
Veri savaşlarına hoşgeldiniz!
Merkezi şirketler verilerinize sahip olmak için mücadele ederken insanlığın geri kalanı verilerinizin özel kalma hakkı için savaşıyorlar.
Bir çıkmazda kilitlendik ve tarafların hiçbiri bu noktada geri adım atmıyorlar.
Veri savaşını kim kazanacak?
İpucu: Merkeziyetçi veri kullanımı, kişiselleştirilmiş yapay zekanın kitlesel olarak benimsenmesini imkansız hale getiriyor.
Bu kısmı anlamak çok önemli.
Yüksek değerli veri tek başına çok fazla risk oluşturmaz. Ancak yapay zeka ile kullanıldığında anında çok ama çok hassas bir şeye dönüşür.
Plütonyum gibi düşünün. Kendi başına sadece bir elementtir. Ancak belirli bir teknolojiyle birleştiğinde nükleer bombaya dönüşür.
Seviye 3 verileri, yapay zeka için plütonyum gibidir.
Kişiselleştirilmiş yapay zekanın etkili olması için yüksek değerli verilerinizin küresel bir ağda paylaşılması gerekir.
Seviye 3 verilerinin ihlali sayısız hayatı mahvedebilir.
Kişiselleştirilmiş yapay zeka modeliniz size karşı kullanılabilir. Hayatınızdaki her şeyi ve her şeyi açığa çıkarmak için yönlendirilebilir. Dijital klonunuz, her samimi detayıyla birlikte, başka birinin eline geçebilir.
Kurumsal veri ihlallerinde bir önceki yıla göre %68’lik bir artış var ve bu yeni bir rekor anlamına geliyor.
Kişiselleştirilmiş yapay zeka verilerinin ihlali artık bir an meselesi, ‘olasılıklar’ meselesi değil.
Bu durum mahvolmuş ilişkilerle, şantaj tehlikeleriyle ve kaybedilen iş fırsatlarıyla sonuçlanabilir.
Özel veri işleme olmadıkça, kişiselleştirilmiş yapay zeka yaygın olarak benimsenmeyecek.
Trilyon dolarlık fırsatı görmeye başlıyor musunuz?
Nillion, insanlığın en önemli bilgilerinin temel katmanı olmak için bir yol çiziyor.
Merkezi hesaplamanın aksine, Nillion ağı “kör hesaplama” yoluyla çalışmaktadır.
Ağdaki tüm veriler “maskelenir”, böylece Nillion üzerindeki düğümler [nodelar] neyi hesapladıklarını bilmezler, sadece KÖR bir şekilde hesaplama yaparlar.
Maskelenmiş veriler, anahtarı olmayan hiç kimse tarafından tanınamaz haldedirler.
Bu anahtar birçok parçaya bölünür ve bu parçalar, merkezi olmayan Nillion ağındaki farklı düğümlerde güvenli bir şekilde saklanır.
Düğümler, hesapladıkları verileri “göremezler”.
Başka bir deyişle, kör hesaplamanın büyüsü, bu verilerin kime ait olduğunu açıklamadan yapay zeka veri işbirliğine izin vermesinde yatar.
Özel girdiler, topluluk güveni. İşte Nillion ağının kalbi budur.
Ve kişiselleştirilmiş yapay zeka sadece buzdağının görünen kısmı.
Nillion gibi bir DePin ağının; kuantum güvenli mesajlaşmayı, şifreli emir defterlerini, güvensiz oyunları, küresel kimliği nasıl kolaylaştırdığının henüz yüzeyini bile anlatmadık…
Bunlara “uyuyan dev” endüstriler diyoruz. Özel veri işleme erişimi olmadan değeri patlayamayan, yükselemeyen pazarlar.
Nillion’un kör hesaplama çözümü sayısız uyuyan devi uyandıracak. Bu sadece tarihteki en önemli teknoloji haline gelmekle kalmayıp, özgürlük ile gerçek egemenlik arasında gerçek bir fark yaratabilir.
Nillion’un küresel veri rönesansı için merkezi olmayan çözümünü derinlemesine incelemek için heyecanlı mısınız?
Gitbook sayfamıza gidin.
Burada, Nillion’un çok partili hesaplama (MPC), tamamen homomorfik şifreleme (FHE), sıfır bilgi kanıtları (ZKP), bilgi teorik güvenlik (ITS) ve diğer veri işleme ve gizlilik artırıcı teknoloji (PET) yenilikleri arasındaki etkileşimi sergileyen çok yönlü yaklaşımına tanık olacaksınız.
Nillion, var olan en değerli malın, yani verilerinizin kontrolünü size veren bir çözümle sektöre girdi.
Merkezi şirketlerin verilerimizi kötüye kullandığını düşünüyorsanız ve yaklaşan küresel veri rönesansının bir parçası olmak istiyorsanız, bu yazıyı paylaşın.
Alex Page – CEO & Co-founder, Nillion
Tanıdığınız en zeki insanlarla bu haberi paylaşın.
Not:
ChatGPT esasen şatafatlı bir sohbet robotu gibidir. GPT etkileyici, ancak yapay zekanın yaşadığı üstel ilerleme eğrisine bakacak olursak, ufukta net bir görüntü görüyoruz: kişiselleştirilmiş yapay zeka.
Kişiselleştirilmiş yapay zeka, kendinizi dijital olarak %99,9 doğrulukla kopyalamanız anlamına gelir. Hemen hemen her seferinde sizin gibi tepki verir.
Yapay zeka klon asistanınız, ne isteyebileceğinizi tahmin etmek zorunda kalmadan tüm tatil planınızı yapabilir. Ya da eşinizin yapay zeka klon asistanıyla iletişim kurarak, ikinizin de süreç bitene kadar dahil olmadığı mükemmel bir randevu gecesi planlayabilir.
Şimdi bu örneği, herkesin neredeyse mükemmel doğrulukla yanıt veren ve hayatınızın her alanına (iş, aile, arkadaşlar, sağlık) bağlı çalışan bir yapay zeka klonuna sahip olduğu bir dünyada sonsuz sayıda senaryoya uyarlayın.
Bu fütüristik bir durum değil – yapay zeka ürünlerinin şu anda başlattığı dünya budur.
Yapay zekanın gelişmesiyle, gerçek veri gizliliği ve güvenliği, toplumun benimsemesi gereken zorunlu bir değişim olacak.
Notun Notu:
Bu makale bir serinin ilk parçası.
Yakında, tam kapsamlı, harekete geçirici “Veri Rönesansı Manifestosu”’nu yayınlayacağız.
Buna Nillion Derneği’nin, kendi takdirine bağlı olarak, düğümleri (node) katılmaya ve standartları korumaya teşvik etmek için bir token yayınlayabileceğinin nasıl olacağı da dahil.
Nillion’un getirdiği çözümün neden sadece “olması güzel” bir şey olmadığını, aslında bir “olmazsa olmaz” olduğunun daha da derinlerine ineceğiz.
İstediğimiz geleceği seçmenin şimdi tam zamanı.
Tüm Nillion sosyal hesaplarının bildirimlerini açtığınızdan emin olun. Çok yakında görüşmek üzere!